มารู้จัก หญ้ายา ( YAYA ) ภูมิปัญญาแห่งน่านที่น่าจับตามอง
หากพูดถึงพืชพื้นบ้านของไทยที่ใช้ในการรักษาหรือดูแลสุขภาพ “หญ้ายา (YAYA)” อาจเป็นชื่อที่หลายคนยังไม่คุ้นหูกันมากนัก โดยอาจจะคิดว่ามันคือหญ้าที่นำมาทำเป็นยาหรือไม่? หรือว่าเป็นชื่อพันธุ์ของหญ้าตามที่ชาวบ้านเขาเรียกกัน แท้จริงแล้วหญ้ายาคืออะไร ? บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักหญ้ายากันให้มากขึ้น
หญ้ายา (YAYA) คืออะไร ?
คำว่า ‘หญ้ายา’ มาจากคำว่า ‘เย่าเฉ่า’ (藥草 Yàocǎo) เป็นคำภาษาจีนที่แปลว่า พืช หรือ หญ้าที่มีสรรพคุณทางยาหรือหญ้าที่มีฤทธิ์ทางยา ในภาษาอังกฤษอาจจะพบคำว่า “Medicinal Grass” ที่มีความหมายใกล้เคียงกัน และเดิมทีภาษาไทยเราไม่มีการเรียกใช้ด้วยคำนี้ “หญ้ายา (YAYA) ” จึงถือเป็นคำที่บัญญัติขึ้นมาใหม่
หญ้ายา (YAYA) ไม่ได้หมายถึงหญ้าโดยทั่วไป แต่เป็นกลุ่มของพืชที่มีสรรพคุณทางยาหลากหลายชนิดที่พบได้ในจังหวัดน่าน ซึ่งเป็นจังหวัดที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยธรรมชาติ เต็มไปด้วยพืช หลากหลายชนิดเป็นอันดับต้น ๆ ของภาคเหนือ (อ้างอิงจากบทความ : policywatch.thaipbs ) และคนน่านบางส่วน ก็ใช้หญ้ายาเป็นพืชที่ช่วยบรรเทาอาการเจ็บป่วย บำรุงร่างกายและรักษาโรคต่าง ๆ ในวงการแพทย์พื้นบ้านมายาวนานกว่า 700 ปี
ปัจจุบันได้มีการนำหญ้ายาเข้ากระบวนการสกัด เพื่อเอาเฉพาะส่วนเป็นสารสกัดที่ออกฤทธิ์ยามาสร้างเป็นยาสมัยใหม่ โดยใช้องค์ความรู้สมัยใหม่เข้าไปใช้ในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การระบุชนิดของพืชที่ใช้ในตำรา การหาข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับพืชนั้น ๆ เทคนิคการปลูก การศึกษาวิจัย และการนำพืชไปสกัดสารที่มีฤทธิ์รักษาโรคออกมาให้ได้มากที่สุด โดยอ้างอิงจากตำรับยาโบราณที่สืบทอดกันมานั่นเอง
หญ้ายา ต่างจาก สมุนไพร อย่างไร ?
แม้ว่าหญ้ายาและสมุนไพรจะมีความคล้ายกันอยู่มาก เนื่องจากทั้งสองเป็นพืชที่ใช้เพื่อประโยชน์ทางยาและสุขภาพเช่นเดียวกัน แต่หญ้ายากับสมุนไพรนั้นต่างกัน
เริ่มจากคำที่คุ้นเคยกันก่อน อย่าง ‘ สมุนไพร (Herbs) ’ คือ ผลิตผลจากธรรมชาติที่ได้จากพืช สัตว์ และแร่ธาตุ ที่ใช้เป็นยาหรือสามารถนำไปผสมกับสารอื่น ๆ ตามตำรับยา เพื่อใช้ในการบำบัดโรค บำรุงร่างกาย หรือใช้เป็นยาได้ สามารถนำไปใช้งานได้ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น สมุนไพรสด จากแห้งหรือแปรรูป
เพื่อการรักษาโรค หรือใช้เป็นส่วนผสมในอาหาร เครื่องดื่ม เครื่องสำอางต่าง ๆ
ส่วน ‘ หญ้ายา (YAYA) ’ จะเป็น พืชที่มีสรรพคุณทางยาโดดเด่น มีสารสำคัญที่ออกฤทธิ์ ทำให้สามารถนำมาสกัดเป็นยาได้ และมาจากพืชเท่านั้น โดยมีการศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์เพื่อยืนยันสรรพคุณทางยาที่เน้นการใช้ในการรักษาโรคและบำรุงร่างกาย และเป็นพืชในจังหวัดน่านของประเทศไทย
หญ้ายาจากภูมิปัญญา สู่การแพทย์สมัยใหม่

หญ้ายา (YAYA) กับการแพทย์สมัยใหม่ เป็นการผสมผสานภูมิปัญญาดั้งเดิมเข้ากับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสมัยใหม่ได้อย่างลงตัว การแพทย์ปัจจุบันก็กำลังให้ความสนใจในการศึกษาพืชพื้นบ้านมากขึ้น รวมไปถึงตัวหญ้ายาด้วย
- การวิจัยและพัฒนาหญ้ายา – มีการศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์เพื่อยืนยันสรรพคุณทางยาของหญ้ายาอย่างละเอียด ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ในการสกัดสารสำคัญจากหญ้ายาให้มีประสิทธิภาพสูงที่สุด เพื่อนำมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ยา อาหารเสริม และเครื่องสำอาง ที่มีคุณภาพและมาตรฐาน
- การควบคุมคุณภาพของหญ้ายา – ตรวจสอบทั้งวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์อย่างเข้มงวด เพื่อผลิตยาที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยเทียบเท่าหรือสูงกว่ายาจากการสังเคราะห์สารเคมี
- การประยุกต์ใช้ในการรักษาโรค – ทั้งโรคเรื้อรัง โรคทั่วไป และประยุกต์ใช้หญ้ายาควบคู่กับการรักษาทางการแพทย์แผนปัจจุบัน
ข้อมูลอ้างอิง